Het is een kwalijke traditie: vlak voor het zomerreces duwt de Vlaamse regering er nog snel een ganse reeks beslissingen door. Helaas ook vaak over belangrijke en politiek gevoelige dossiers. Een spel van geven en nemen van coalitiepartners met soms zware gevolgen. Voor de provincies deze keer.
Het is een publiek geheim dat vooral N-VA op de afschaffing van de provincies aanstuurt. De beslissing van de Vlaamse regering van vorige vrijdag (17 juli) leest dan ook als het zoveelste feuilleton in een bedenkelijke soap. Met de ontmanteling van de provincies als ultiem unhappy end.
‘Je krijgt de indruk dat de Vlaamse ministers ‘overleg’ uit hun woordenboek geschrapt hebben’, vertrouwde Marc Florquin (sp.a), mijn opvolger als gedeputeerde, me toe. ‘Brieven blijven onbeantwoord, al maanden dringen wij aan op een serieus gesprek. Maar in Vlaanderen blijft men oostindisch doof voor onze argumenten. Je krijgt de indruk dat men koste wat het kost de scalp van de provincies wil.’ Erg herkenbaar: ook in het verleden kreeg je soms de indruk tegen een muur te praten. Maar nu lijkt de situatie nog verslechterd.
In eerste instantie worden de ‘persoonsgebonden materies’ geviseerd. Zo verdwijnen bijvoorbeeld sport, cultuur, welzijn en gelijke kansen (quasi) volledig uit het provinciaal pakket. Waarbij het zeer de vraag is of Vlaanderen de vele schitterende initiatieven die in Vlaams-Brabant ontstonden zal voortzetten… Wat gaat er bijvoorbeeld gebeuren met het Holebifilmfestival? Dat ontstond in Leuven en groeide uit tot een echte klassieker. Dankzij de inzet van het Vlaams-Brabants Holebihuis maar ook door de provinciale steun. Blijft dit festival bestaan in de toekomst of sterft het een stille dood?
Welk lot is de sportregiowerking beschoren? Daar maken nu vrijwel alle gemeenten dankbaar gebruik van. Tot ieders tevredenheid overigens. Gaan die gemeenten binnenkort hun eigen boontjes moeten doppen? Dan zullen veel sportievelingen op hun honger blijven. En wat met het baanbrekend werk van het adviescentrum voor sporters met een handicap?’.
In het provinciaal beleid is armoedebestrijding een prioriteit. Onder andere via steun aan wijkgezondheidscentra. Voor de Vlaams-Brabantse armoedeorganisaties ziet het er dan ook niet goed uit. Vlaanderen beknibbelt immers steeds meer op de armoedemiddelen, net als de federale regering overigens. Dit doet het ergste vermoeden’.
Zeker voor de betrokken personeelsleden is het bang afwachten. Al beweert Vlaams minister Liesbeth Homans (N-VA) dat niemand voor zijn job moet vrezen en dat Vlaanderen deze mensen zal overnemen. Maar hoe valt dit te rijmen met de intentie van haar partijgenoot Geert Bourgeois om de Vlaamse overheid af te slanken?. Tegen 2019 zouden er een kleine 2.000 jobs sneuvelen. Kan Bourgeois garanderen dat de (gewezen) provinciale ambtenaren dan de dans ontspringen?
Dat het Vlaanderen menens is blijkt ook uit de beslissing om de provinciale opcentiemen op de onroerende voorheffing af te schaffen. Die wordt vervangen door een Vlaamse dotatie. Zo worden de provincies – en in de eerste plaats Vlaams-Brabant - volledig financieel afhankelijk van de Vlaamse goodwill. En kan men het touw steeds strakker aanspannen tot we compleet murw de handdoek in de ring gooien. Maar geen Vlaams-Brabander die daarvan beter wordt. Integendeel!
