Iedereen kent wel de fietspunten. Zij staan in voor het onderhoud en de controle van meer dan 60.000 fietsenstallingen in 53 Belgische stations. Je kan er terecht om een fiets te huren en voor kleine herstellingen. En ook het onderhoud van de Blue-bikes, de deelfietsen van de NMBS, behoort tot hun takenpakket. Ze leveren een schitterende service die fel gesmaakt wordt door tal van treinreizigers.
Al zijn de NMBS en de ministers Weyts (N-VA) en Galant (MR) daar niet van overtuigd. Zij zetten de 250 werknemers van de fietspunten en hun tienduizenden klanten een pad in de korf. Wat bezielde hen om de financiering van 17 fietspunten stop te zetten? In Vlaams-Brabant heel concreet Asse, Liedekerke en Londerzeel. 21 andere locaties, waaronder Diest en Vilvoorde, kunnen op fors minder middelen rekenen. Ook hun toekomst hangt dus aan een zijden draadje. En voor Tienen, dat op de wachtlijst stond voor een nieuw fietspunt, lijkt het definitief game over.
De besparingen bij de fietspunten zijn om tal van redenen onbegrijpelijk. Om te beginnen wanneer je kijkt naar milieu en mobiliteit. Moeten we voortaan weer met de auto naar het station tuffen? Of laten we het openbaar vervoer helemaal links liggen en jagen we iedereen terug de (bedrijfs)wagen in? Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Wat gebeurde er met de ‘combimobiliteit’ en de ‘multimodale overstapplaatsen in de beleidsnota’s? Dood en begraven blijkbaar.
Op sociaal vlak is de beslissing van de NMBS ronduit wraakroepend. Tot op heden baten immers sociale economie-organisaties de fietspunten uit. Daar sneuvelen nu minstens 75 banen. Al kan de tol nog stijgen. Men kiest namelijk deze keer voor een Europese aanbesteding, zonder sociale clausule. Dit betekent dat in tegenstelling tot het verleden ook commerciële bedrijven kunnen meedingen. In een aantal grotere - en dus ‘interessantere’ - fietspunten voelen ze de bui al hangen. Bijvoorbeeld in Leuven, waar Velo tot ieders tevredenheid het fietspunt beheert.
En wat gaat dat dan allemaal opleveren? Niks, nada, noppes! Integendeel zelfs. Op het einde van de rit zal dit ons een behoorlijke duit kosten. Tegenover de 400.000 euro die men uitspaart, staat een veelvoud aan gederfde inkomsten en nieuwe uitgaven. Zoals de bewakingscamera’s die men nu overal wil installeren. Veel minder effectief en efficiënt dan de sociale controle door de werknemers van de fietspunten die nu de deuren sluiten. Maar camera’s zijn nu eenmaal sexy in tijden van terreuralarm...
In dit dossier is het laatste woord is nog niet gesproken. De NMBS en de ministers mogen zich aan stevig weerwerk verwachten. Want het is nooit te laat om een dom plan naar de vuilbak te verwijzen.
i.s.m. Marc Florquin