De Stichting tegen Kanker eist een verbod op commerciële zonnebankcentra. Dit om het aantal gevallen van huidkanker te verminderen. Economieminister Kris Peeters liet in de Kamercommissie bedrijfsleven weten dat hij nadenkt over een ‘registratiesysteem’. Daarover wil hij overleggen met de zonnebankcentra en --producenten. Too little too late: de sector heeft lang genoeg gehad om orde op zaken te stellen. Wat nu nodig is zijn meer controles. Zonnebankcentra die niet in orde zijn moeten dicht. Want de maat is vol!
Opvallend: in heel de discussie primeert de economische invalshoek. Winst van producenten en -centra weegt zwaarder door dan de gezondheid van u en ik. De omgekeerde wereld, toch? Minister Peeters zou beter collega De Block betrekken, de dramatische huidkankercijfers moeten mee op tafel.
Wie zijn huid vijftig tinten bruiner wil, kan onder de zonnebank in gespecialiseerde centra, schoonheidssalons en soms zelfs kapperszaken. Maar ook fitnesscentra of (gemeentelijke) zwemcomplexen bieden soms naast bubbelbaden zonnebanken aan in een wellness-aanbod. En dat is geen goed idee. Kunstmatige UV-straling kan immers kanker verwekken, zeker bij mensen met een gevoelig huidtype en jongeren. In 2002 al kwamen er daarom regels om gebruikers duidelijk te wijzen op gezondheidsrisico’s. Wie jonger is dan 18 mocht niet langer onder de zonnebank. Daarna volgde een periode van meer dan tien jaar waarbij de overheid rekende op het zelfregulerend karakter van de zonnebanksector. Helaas zonder veel succes.
Een paar onthutsende cijfers: in 2013 gebruikte 21% van de Belgen de zonnebank, 13 % zelfs meer dan 5 keer. Na controle van de FOD Economie bleek amper 7% in orde met de regelgeving. Veel voorkomende inbreuken waren het toelaten van minderjarigen en een gebrek aan toezicht op en registratie van de blootstellingstijden. Liefst 12% van de zonnebanken straalde intenser dan de wettelijk toegelaten 0,3W/m². Een reden om extra te controleren zou je denken, maar het tegendeel lijkt waar. In 2012 waren er bij de naar schatting 4000 zonnebankcentra 134 controles, in 2013 gebeurde dit nog 94 keer en vorig jaar zakte dat aantal naar 58. Reden: een tekort aan ambtenaren om te controleren.
De WHO en organisaties die strijden tegen kanker waarschuwen al lang dat bruinen onder de zonnebank even schadelijk is als tabak en asbest. Dat stemt toch tot nadenken. Er ligt hier een belangrijke taak voor overheden die zich bezighouden met gezondheidspromotie en ziektepreventie. Een totaalverbod van commerciële zonnebankcentra zoals in Brazilië of Australië gaat misschien te ver, maar dat geldt niet voor de sluiting van centra die blijvend in overtreding zijn en dus een regelrecht gevaar vormen voor de volksgezondheid. En voor wie zijn of haar huid toch graag enkele tinten bruiner wil: er zijn gezondere alternatieven zoals zelfbruiners en spray-machines in schoonheidssalons.
